Ε112.23 | Τοπίο επιτήρησης: από την Παχιά Άμμο στην Ιεράπετρα

Ερευνητική: Τοπίο επιτήρησης: από την Παχιά Άμμο στην Ιεράπετρα
Φοιτητής: Ζαχαρίας Δαγαλάκης
Επιβλ.: Νίκος Σκουτέλης
Σχολή: Πολυτεχνείου Κρήτης, 2023



Περίληψη

Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση της μεθόδου επιτήρησης από τα οθωμανικά οχυρωματικά φρούρια, που διαμόρφωσαν τα «τοπία επιτήρησης», όπως ονομάζουμε, καθώς και η πυκνότητα και η χωροθέτησή τους στον τόπο της Ανατολικής Κρήτης. Αντικείμενο μελέτης αποτελεί το δίκτυο των οχυρώσεων που ανέπτυξαν οι Οθωμανοί, κατά την ύστερη περίοδο της κυριαρχίας τους, στον Νομό Λασιθίου, στο στενό πέρασμα που συνδέει τον οικισμό της Παχιάς Άμμου στον βορρά με την Ιεράπετρα στον νότο. Τα οθωμανικά οχυρωματικά έργα καθώς και η σχέση «τόπος – τοπίο – μνήμη» γύρω απ’ αυτά, είναι ένα ζήτημα το οποίο έχει διερευνηθεί τμηματικά, με συγγράμματα που αναφέρονται στην ιστορία, εισηγήσεις, ανακοινώσεις σε συνέδρια, διδακτορικές διατριβές και ερευνητικές εργασίες. Η βιβλιογραφία που αφορά, γενικότερα, στις θεωρήσεις του ζητήματος εκείνου, αλλά και οι συσχετισμοί με το τοπίο της ανατολικής Κρήτης δεν απαντώνται συχνά. Τα εν λόγω οχυρά είναι σχεδόν άγνωστα στη βιβλιογραφία, με μόνο απλές αναφορές στην ύπαρξή τους. Αυτό ήταν ένα από τα κύρια προβλήματα κατά την εκπόνηση της εργασίας, που είναι μέχρι στιγμής μια προσπάθεια για την καταγραφή των οθωμανικών οχυρωματικών κτισμάτων, στο στενό Παχιάς Άμμου - Ιεράπετρας.



Abstract

The purpose of this research is the investigation of the surveillance method from the ottoman fortresses, which formed the "surveillance land space", as we call it, as well as their density and location around Eastern Crete. The subject of the research is the fortification network developed by the Ottomans during the late period of their domination in the prefecture of Lasithi, in the narrow pass that connects the settlement of Pachia Ammos in the North with Ierapetra in the South. The ottoman fortresses and the relationship between "place - landscape - memory" around them, is an issue that has been examined in sections, with historical writings, contributions, conference proceedings, PhD theses and academic papers. The bibliography related, in general, to the theoretical considerations of that issue, as well as the associations with the Eastern cretan landscape, are not widely mentioned. These fortresses are almost non-existent in the bibliography, with only a few references to their existence. This was a major difficulty during the completion of this project, which is so far an attempt for surveying the Ottoman fortification structures, in the narrow pass from Pachia Ammos to Ierapetra.