Ερευνητική: Αρχιτεκτονικές Αφηγήσεις στην Ανθρωπόκαινο Εποχή: Η σύγχρονη οικολογική συνθήκη ως σχεδιαστική πρακτική
Φοιτητής: Ευάγγελος Κατσανεβάκης
Επιβλέπουσα: Πανίτα Καραμανέα
Σχολή: Πολυτεχνείο Κρήτης, 2023
Η παρούσα μελέτη, εξετάζει
το ρόλο της αρχιτεκτονικής στο σύγχρονο οικολογικό συγκείμενο, εξετάζοντας
ποιότητες συνυφασμένες με το αφήγημα της Ανθρωπόκαινου εποχής. Διανύεται μία
πορεία ανάλυσης με εφαλτήριο την θεωρία της Ανθρωπόκαινου, με στόχο την ανάδειξη
της σύγχρονης γεωλογικής υποβάθμισης και παράλληλα το συσχετισμό της με τον
ανθρώπινο παράγοντα. Νεο-υλιστικές προσεγγίσεις σχετικά με την Ανθρωπόκαινο και
την σύγχρονη οικολογία συνθέτουν το θεωρητικό υπόβαθρο της εργασίας,
αναπτύσσοντας θεωρήσεις του τόπου, του κοινωνικού ζητήματος και της σχέσης
ανθρώπινου - μη-ανθρώπινου [human- non-human].
Στην πρώτη ενότητα
αναλύονται βασικά σημεία της σύγχρονης οικολογίας, τα οποία εγείρουν ερωτήματα
σχετικά με την πολλαπλότητα των οντοτήτων και των συσχετίσεων τους στο
γεωλογικό παρόν. Εστιάζοντας στο έργο του Γάλλου φιλοσόφου BrunoLatour,
εξετάζονται αφηγήματα της μυθολογικής υπόστασης της φύσης, αναδεικνύονται
συσχετισμοί τεχνητού και φυσικού περιβάλλοντος, και αναλύεται ο όρος
κοινωνία-κοινωνικό, όπως ο ίδιος τον εξέφρασε, αμφισβητώντας τόσο την
πρωτοκαθεδρία του όρου άνθρωπος όσο και του όρου φύση. Η πορεία αυτή
αποπειράται να επαναπροσδιορίσει μεγάλες ενοποιητικές κατηγορίες, θέτοντας τα
θεμέλια για νέους τρόπους κατοίκησης της γης, την ανάπτυξη οικολογικής σκέψης
και πρακτικής, πέρα από τον ανθρώπινο εξαιρετισμό, επιδιώκοντας έναν
συμπεριληπτικό χαρακτήρα στη συνθετική διαδικασία.
Η δεύτερη ενότητα επικεντρώνεται στο ρόλο της
αρχιτεκτονικής στο σύγχρονο γεωλογικό παρόν μας. Πώς οι παράγοντες που
συνθέτουν κάθε τοπίο το διαμορφώνουν με την πάροδο του χρόνου σε ένα αυτόνομο
οικοσύστημα ικανό να ενσωματώνει μεταβολές και να επαναπροσδιορίζεται; Θα
αναλυθούν διεθνείς πρακτικές και στρατηγικές σχεδιασμού που συμπεριλαμβάνουν
τόσο βιοτικά όσο και αβιοτικά συστήματα, αναδεικνύοντας την πολλαπλότητα του
εκάστοτε τοπίου. Επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας, στις οποίες παρατηρείται η ανάγκη
σχεδίασης των συνθηκών των μικρότερων «κόσμων» που συνθέτουν τη μακροκλίμακα.
Στον αντίποδα της οργανωτικής οριοθετημένης σχεδίασης, οι προτάσεις που θα
αναλυθούν προσανατολίζονται στο σχεδιασμό συνθηκών και στην ανάδειξη
συσχετισμών μεταξύ των οντοτήτων που συνθέτουν ένα δυνητικά μεταβαλλόμενο
τοπίο.
