Ε106.24 | DISPLACING PLACES: από τον εντοπισμένο τόπο στην παγκόσμια τοπικότητα της σύγχρονης αστικής εμπειρίας

Φοιτήτριες: Κάκου Αθανασία, Τσανάδη Δήμητρα
Επιβλέπουσα: Αθανασίου Ευαγγελία
Σχολή: ΑΠΘ
 



Η ανθρώπινη ύπαρξη είναι αναμφίβολα συνυφασμένη με την έννοια του «τόπου» (place). Είναι μια σχέση αμφίδρομη, που γίνεται αντιληπτή σε κάθε έκφανση της ανθρώπινης ζωής, καθώς ολόκληρη η ανθρώπινη δράση έχει ως σημείο αναφοράς κάποιο συγκεκριμένο τόπο και λαμβάνει χώρα σε αυτόν: ζούμε σε τόπους, κατοικούμε σε τόπους και αλληλεπιδρούμε με αυτούς.

Ο τόπος, ωστόσο, είναι μια πολυδιάστατη έννοια και η πολυπλοκότητα της σύγχρονης εποχής και, επακόλουθα, της σύγχρονης κοινωνίας έχει μεγάλη επιρροή στην ταυτότητα του ατόμου, στην αντιμετώπιση του περιβάλλοντα χώρου και στο γενικότερο αίσθημα οικειότητας.

Σκοπός της εργασίας είναι η διερεύνηση του σταδιακού μετασχηματισμού της έννοιας του τόπου -και της πιθανής «αποϋλοποίησης» του- στο χωρικό πλαίσιο της πόλης, από τον 20ο αιώνα στο πέρασμα στην μετανεωτερικότητα και τέλος στη σύγχρονη εποχή, με την ανάδυση της τεχνολογίας και την επέκταση των δικτύων. Στο πλαίσιο αυτό, τα παρακάτω ερωτήματα, αποτέλεσαν την αφετηρία της εν λόγω θεωρητικής μελέτης:
 
• Πως ορίζεται η έννοια του τόπου στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον;
• Πως αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος τον τόπο μέσω της εδραίωσης των δικτύων και της σταδιακής ψηφιοποίησης πτυχών της καθημερινότητας;
• Τι μετατόπιση έχει δεχθεί το βίωμα του τόπου;
• Μπορεί ο τόπος ως έννοια να υπάρξει ή μιλάμε για ένα σύγχρονο καθεστώς ανεστιότητας;
 
Το πεδίο έρευνας εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο του «αστικού και πολεοδομικού σχεδιασμού». Η διαδικασία έρευνας ξεκίνησε με την ανάλογη βιβλιογραφική έρευνα και συλλογή βιβλιογραφικού υλικού από τα πεδία των θεωριών της αρχιτεκτονικής, της κοινωνιολογίας, της αστικής γεωγραφίας καθώς και από τις γενικότερες φιλοσοφικές, κοινωνικές και ψυχολογικές προσεγγίσεις του χώρου. Η μελέτη διαρθρώνεται σε 4 κεφάλαια, τα οποία βασίζονται σε μία βασική-όχι αυστηρή- χρονική αλληλουχία γεγονότων, δεδομένου ότι πολλές από τις θεωρήσεις και τα γεγονότα που αναφέρονται εξελίχθηκαν χρονικά παράλληλα. Λόγω αυτού, σημειώνεται μία αλληλοκάλυψη αναφορών οι οποίες επιβεβαιώνουν ή αναιρούν η μία την άλλη.