Τίτλος: Πολιτιστικά Κέντρα- Εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική Έρευνα
Φοιτητής: Παύλος Φυτόπουλος
Επιβλέπων: Σταύρος Δενδρινός
Σχολή: Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Ξάνθης,
2022
Οι
πολιτιστικές και δημιουργικές «βιομηχανίες», όπως, είναι τα πολιτιστικά κέντρα,
παράγουν και προάγουν αγαθά πολιτισμού και δημιουργίας και αποτελούν τα
τελευταία χρόνια, έναν από τους πιο δυναμικούς τομείς της αρχιτεκτονικής έρευνας
και του σχεδιασμού, για την προώθηση της πολιτιστικής και οικονομικής ανάπτυξης.
Τα πολιτιστικά ιδρύματα, είτε αυτά είναι μουσεία, είτε άλλοι φορείς πολιτισμού
και καλλιτεχνικής δημιουργίας, όπως είναι, τα πολιτιστικά κέντρα, κατέχουν σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της
ταυτότητας των πόλεων, στην προώθηση της ελκυστικότητας και ανταγωνιστικότητας
και εν τέλει στην βελτίωση, της ζωής των πολίτων και της εικόνας της πόλης. Η
παρούσα, εργασία, άπτεται των ζητημάτων, της αρχιτεκτονικής δημιουργίας και
εξέλιξης των πολιτιστικών κέντρων, στην Ελλάδα. Η δομή της, περιλαμβάνει, δύο
μέρη, που αποτελούνται από έξι κεφάλαια. Το πρώτο μέρος τα τρία πρώτα και το
δεύτερο μέρος τα υπόλοιπα. Στο πρώτο, κεφάλαιο, επιχειρείται η αποσαφήνιση των
όρων του πολιτισμού και της κουλτούρας και του ιστορικού πλαισίου μετάβασης από
τα μουσεία στα πολιτιστικά κέντρα. Στο δεύτερο κεφάλαιο, αναλύεται ο θεσμός των
πολιτιστικών κέντρων, η φιλοσοφία και το περιεχόμενο του κτιριολογικού
σχεδιασμού τους, καθώς επίσης, αναλύονται και οι βασικές αρχές, του στρατηγικού
σχεδιασμού τους. Στο τρίτο, κεφάλαιο παρουσιάζεται, εν συντομία, το νομικό
καθεστώς που τα διέπει, οι φορείς χάραξης της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής
πολιτιστικής πολιτικής, μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού. Στο τέταρτο, κεφάλαιο παρουσιάζεται,
η αρχιτεκτονική των πολιτιστικών κέντρων στην Μεταπολεμική Ευρώπη, από το 1950
έως περίπου, το έτος 1980. Παρατίθενται, στοιχεία της ιστορίας τους και ανάλυση
των εξωτερικών και εσωτερικών παραγόντων, που διέπουν τη λειτουργία τους. Στο
πέμπτο, κεφάλαιο παρουσιάζεται, η αρχιτεκτονική των πολιτιστικών κέντρων στην
Ελλάδα, κατά τα τελευταία 20 χρόνια, από το 1980, έως σήμερα. Για αυτό, το
σκοπό, επιλέχθηκαν επτά χαρακτηριστικά πολιτιστικά κέντρα, ως μελέτες
περίπτωσης. Και εδώ, παρατίθενται, στοιχεία της ιστορίας τους, του
αρχιτεκτονικού τους σχεδιασμού και της λειτουργία τους, τα οποία, θα
συντελέσουν, στη διεξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Το έκτο, και
τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας, χρησιμεύει, για την διεξαγωγή των συμπερασμάτων
της ερευνητικής εργασίας και για την άσκηση προσωπικής κριτικής. Η εργασία,
ολοκληρώνεται με την παράθεση των συμπερασμάτων, της βιβλιογραφίας, των
διαδικτυακών πηγών και των πηγών των εικόνων.
Λέξεις-κλειδιά: Ευρωπαϊκά Πολιτιστικά Κέντρα, Ελληνικά
Πολιτιστικά Κέντρα, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μουσείο Μπενάκη,
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
__________________________________________________________________________
Title: Cultural Centres- Introduction to Architectural Research
Student: PavlosFytopoulos
Cultural and creative "industries", such as, cultural centers, produce and promote goods of culture and creation and constitute, in recent years, one of the most dynamic areas of architectural research and design, which promote cultural and economic development, across the world.Cultural institutions, whether, they are museums, or other kind of institutions of artistic creation, such as cultural centers, play an important role, in shaping the identity of cities, in promoting attractiveness and competitiveness and ultimately, in improving, the lives of citizens and the image, of the city.The following dissertation, concerns such issues, thus, the architectural creation and development of cultural centers in Europe and more specifically, in Greece. It’s structure, includes two parts, consisting, of six chapters. The first part,includes, the first three chapters and the second part the remaining chapters of the dissertation.In the first chapter, an attempt is being made, in order to clarify, the terms of civilization and culture and the historical context, of the transition from museums to cultural centers.In the second chapter, the institution of cultural centers, the philosophy and the content of their building design, are analised, together with the basic principles, of their strategic design.In the third chapter, the legal framework that governs their existence, is being presented in brief, together, with the institutional bodies that consist, the European and the Greek cultural policy, through the Ministry of Culture.In the fourth chapter, the architecture of cultural centers in post-war Europe, from 1950 to approximately 1980, is being presented. Information, of their history and an analysis of the external and internal factors, that govern their operation, are therefore, being listed.In the fifth chapter, the architecture of cultural centers in Greece, is presented, during, the last 20 years, from 1980, until, today. For this purpose, seven typical cultural centers, were selected as case studies. Again, elements of their history, their architectural design and their function are being listed, which will contribute,for the making of useful conclusions.Finally, the sixth and last chapter of the dissertation, contains the most important conclusions of the research and gives space to the author,in order, to demonstrate,some personal critic. The thesis,finishes with a list of conclusions, bibliography andlists of online data and image resources.
Keywords: European Cultural Centers, Greek Cultural
Centers, Stavros Niarchos Foundation Cultural Center, Benaki Museum, Onassis
Foundation, Hellenic Cosmos.
