Τίτλος: Ἐν ελαχίστῳ τόπῳ, ελάχιστη επέμβαση.
Υπότιτλος: Αναφορά στην ύπαιθρο των Κυκλάδων.
Φοιτήτρια: Τριαματάκη Μαρία
Επιβλέπων Καθηγητής: Νικόλαος Σκουτέλης
Σχολή: Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης
Χρονολογία: 05 Ιούλιου 2017
Επιχειρώντας να προσδιορίσουμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο ασκείται η αρχιτεκτονική σήμερα και τις μορφές τις οποίες παράγει, διαπιστώνουμε ένα καθεστώς σε σύγχυση. Αυτό που έχει ονομαστεί ''κρίση'' έχει υπερτονίσει την χρηματοπιστωτική διάσταση των πραγμάτων και οδηγεί σε μονότροπες κατασκευές με μειωμένο κόστος και ελάχιστη μέριμνας για την ανθρώπινη ύπαρξη ως μέρος ενός ευρύτερου οικοσυστήματος.
Tα περισσότερα παραδείγματα επίσημης αρχιτεκτονικής αναδεικνύουν
μορφές ατομικής έξαρσης και υποχώρησης του συλλογικού στο οποίο
απευθύνονται. Παράγονται κατασκευές που δεν παρουσιάζουν καμία αναφορά
στην ανθρώπινη κλίμακα και το περιβάλλον της και υποστηριζόμενες από
γοητευτικές φωτορεαλιστικές απεικονίσεις, ''καμουφλάρουν'' την ένταξη
τους στο δεδομένο χώρο. Τα έργα αρχιτεκτονικής που προκύπτουν από τις
ούτως ή άλλως πραγματοποιούμενες επενδύσεις εγκλωβίζονται στις συνθήκες
ένδειας που επικρατούν ενώ φαίνεται η απουσία σε αυτά μακροπρόθεσμης
οικονομίας προς βιώσιμες λύσεις. Το πεδίο εμφανίζεται εξαιρετικά
τεταμένο με τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες και τις
περιβαλλοντικές συνθήκες που συνεχώς μεταβάλλονται να απαιτούν νέες
απαντήσεις...
Γεννούνται ερωτήματα αν μέσα σε αυτό το κλίμα, θα υπάρξει σε κάποιο
βαθμό, αναμόρφωση των όρων και κατευθύνσεων άσκησης της αρχιτεκτονικής. Η
παρατεινόμενη κρίση μπορεί να διαμορφώσει γόνιμα πεδία και να
αποτελέσει ευκαιρία αναπροσανατολισμού προς την αναζήτηση ουσιαστικής οικονομίας
για την ανθρώπινη κοινότητα και το περιβάλλον της. Δυόμισι χιλιάδες
χρόνια πριν, ο Θουκυδίδης, είχε διατυπώσει, με τη γνωστή οξυδέρκειά του,
έναν σχετικό κανόνα: ''«στην τέχνη -την δια χειρών παραγωγή- επικρατούν αναπότρεπτα τα καινούρια.'' Αντιλαμβανόμαστε
την προτροπή για προσαρμογή στις συνθήκες που επικρατούν όχι με τρόπο
εκβιαστικό αλλά μέσα από την αναζήτηση νέων προσεγγίσεων. Οποιαδήποτε
έλλειψη ευελιξίας ή επιμονή σε άκαμπτα σχήματα σημαίνει απλώς άσκοπο
ιδρώτα και κατασπατάληση πρώτων υλών. Επιβίωση σημαίνει πλέον οικονομία.
Εκείνο που συνόδευε πάντα τα κοσμοϊστορικά γεγονότα της ανθρώπινης δραστηριότητας ήταν και οι νέες αναζητήσεις
σε θέματα αρχιτεκτονικής, νέες αρχές οι οποίες εντοπίζονται σε
διαχρονικές αξίες και σχέσεις ανάμεσα σε τόπους και χρονικές περιόδους
που ουσιαστικά έρχονται ως απόρροια της ''κρίσης'' κάθε εποχής.
Στην παρούσα έρευνα γίνεται μια αναζήτηση της ελάχιστης εγκατάστασης,
του τρόπου δηλαδή με τον οποίο ο άνθρωπος οικειοποιείται το περιβάλλον
του- επεμβαίνοντας σε αυτό. Η προσέγγιση αυτή αποσκοπεί στην τροφοδότηση
της σύγχρονης σκέψη με πρότυπα αντιμετώπισης του φυσικού τοπίου.
Λαμβάνουμε ως χώρο μελέτης την ύπαιθρο των Κυκλάδων-τον ελάχιστο τόπο- και εντοπίζουμε την ελάχιστη επέμβαση που
στόχο έχει στην εκμετάλλευση φυσικών πόρων και εκτάσεων γης αλλά και
την εκπλήρωση βασικών αναγκών διαβίωσης, καλλιέργειας σύνδεσης με το
θείο.
