Φοιτήτρια: Μαρία Μπουσδέκη
Επιβλέπων Καθηγητής: Βασίλης Παππάς
Σχολή: Αρχιτεκτονική του Πανεπιστημίου Πατρών
Οκτώβρης 2016
Στόχος της ερευνητικής εργασίας είναι αφενός η μελέτη, καταγραφή και
ανάλυση των αιτιών που προκαλούν gentrification, πως αυτό αναλύεται και
ερμηνεύεται σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία και αφετέρου η ερμηνεία
του και οι επιπτώσεις που έχει στη λειτουργία της πόλης και τις
κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται εντός αυτής.
Με δεδομένο πως ο χώρος είναι παράγωγο των οικονομικών, πολιτικών και
κοινωνικών συνθηκών της κάθε εποχής και σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης
του παραγωγικού κεφαλαίου, εξαφάνισης των «εθνικών οικονομιών» και
εγκαθίδρυσης μεγάλων ισχυρών οικονομικών και πολιτισμικών παγκόσμιων
κέντρων- τις παγκόσμιες πόλεις-, εφαρμόζεται στρατηγικά η «νέα
πολεοδομία».
Μιλώντας, λοιπόν, για gentrification, μιλάμε για μία στρατηγική της
νεοφιλελεύθερης πολεοδομίας, που εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1970 αλλά
έχει τις ρίζες της, όσον αφορά τις σχεδιαστικές επιλογές και τις
επιπτώσεις που επιφέρει, στο παρελθόν και ειδικότερα στον Haussmann.
Το gentrification, είναι η διαδικασία κατά την οποία σε μια
υποβαθμισμένη, «γκετοποιημένη» περιοχή αλλάζει η σύνθεση του πληθυσμού
που κατοικεί εκεί. Ξεκινούν να γίνονται επενδύσεις, τα ενοίκια
ανεβαίνουν και σε λίγο διάστημα έχουν εγκατασταθεί ανώτερες οικονομικές
τάξεις ενώ οι παλιοί κάτοικοι έχουν εκτοπιστεί είτε άμεσα (με
επιχειρήσεις-σκούπα κ.α.), είτε έμμεσα (με την αύξηση των ενοικίων).
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν φαινόμενα gentrification είναι
άλλοτε πολιτιστικοί, άλλοτε οικονομικοί, άλλοτε και τα δύο. Η
συγκεκριμένη εργασία βασίζεται σε πληθώρα βιβλίων, άρθρων και εργασιών
όσον αφορά τη θεωρητική προσέγγιση του φαινομένου ενώ χρησιμοποιεί ως
μελέτες περίπτωσης τις γειτονιές του Μανχάταν στη Νέα Υόρκη, σε μία
εποχή ανάδειξης της ως Παγκόσμια Πόλη, όπου η κρατική παρέμβαση τόσο
κατά την υποβάθμιση περιοχών όσο και κατά την εφαρμογή «αναπλάσεων»
είναι φανερή.
