Τίτλος: Ο Ρόλος του Μουσείου στην Αστική Αναγέννηση
Επιβλέπων Καθηγητής: Γιαννούδης Σωκράτης
Φοιτητές: Νασούφη Έλγκερτ
Σχολή: Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης
Χανιά, 2017
Το πέρασμα από την βιομηχανική στη λεγόμενη "μετά-βιομηχανική κοινωνία"
έχει επιφέρει μετασχηματισμό στις πόλεις και τα αστικά τους τοπία.
Ορισμένες ευρωπαϊκές πόλεις που ανέκαθεν στήριζαν την οικονομία τους στη
βιομηχανία ήρθαν αντιμέτωπες με την αύξηση της ανεργίας και την
υποβάθμιση. Για την αναβάθμιση των υποβαθμισμένων περιοχών, οι πόλεις
εφάρμοσαν την λεγόμενη "στρατηγική αναγέννησης" μέσω του πολιτισμού
αναζητώντας την οικονομική και κοινωνική τους ανάπτυξη. Στην στρατηγική
αυτή που εφαρμόζεται πολύ συχνά σε διεθνή κλίμακα, πρωτεύοντα ρόλο
παίζουν τα μουσεία, ιδιαίτερα τα μουσεία σύγχρονης τέχνης. Παρατηρείται
όμως ότι αυτή η στρατηγική επιφέρει φαινόμενα "εξευγενισμού" στις
περιοχές όπου εφαρμόζεται. Η υποβάθμιση των πρώην βιομηχανικών περιοχών
αποτελούν αρχικά πόλο έλξης για τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα και
στην συνέχεια τους τοπικούς καλλιτέχνες "μποέμ". Ενίοτε, στόχος αυτής
της στρατηγικής είναι και η απομάκρυνση συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων
όπως η εργατική τάξη και οι τοπικοί καλλιτέχνες.
Η αξία που αποδίδεται στον πολιτισμό μαζί με την νέα ιδιότητα των
μουσείων ως δυναμικών εργαλείων αστικής αναγέννησης αλλάζουν τον ρόλο
τους στην σύγχρονη κοινωνία. Ο ρόλος αυτός γίνεται εξωστρεφής και
δυναμικός λαμβάνοντας υπόψη τις αισθητικές και λειτουργικές ανάγκες των
επισκεπτών τους. Επιπλέον, η μεγάλη σημασία του αστικού τουρισμού στην
μεταβιομηχανική κοινωνία οδήγησε στην κατασκευή εμβληματικών μουσείων.
Για τον λόγο, αυτό τα μουσεία που χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για την
αστική αναγέννηση συνηθίζεται να σχεδιάζονται από έναν παγκοσμίου φήμης
αρχιτέκτονα με πρωτοποριακή μορφή.
Για να είναι πάντως πιο αποτελεσματική η αστική αναγέννηση μέσω του
μουσείου θα πρέπει να υποστηρίζεται από την ύπαρξη άλλων πολιτιστικών
ιδρυμάτων της περιοχής ή να σχεδιάζεται εξαρχής ολόκληρη συνοικία
μουσείων.
