Τίτλος: Ταξίδι στη γραμμική πόλη της Μεσογείου
Υπότιτλος: Η αστικοποίηση-Ο τουρισμός-Το ελληνικό παράδειγμα
Φοιτήτρια: Ευαγγελία Λαβράνου
Επιβλέπων Καθηγητής: Κωστής Πανηγύρης
Σχολή: Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Μάιος-Ιούνιος 2017
Με αφορμή το διήγημα του Άγγλου συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας J.G
Ballard , “The largest theme park in the world”(Το μεγαλύτερο θεματικό
πάρκο στον κόσμο) όπου η Μεσόγειος παρουσιάζεται σαν μια γραμμική πόλη,
εξετάζονται ζητήματα κατοίκησης και αστικοποίησης γύρω από τη θάλασσα. Η
Μεσόγειος είναι ένα τοπίο ετερόκλητο, γεμάτο αντιθέσεις και συγκρούσεις
αλλά ταυτόχρονα χαρακτηρίζεται και από ενότητα, πολυπολιτισμικότητα,
ανταλλαγή ιδεών και ζωντάνια. Είναι ένα τοπίο το οποίο βρίσκεται σε μια
διαδικασία συνεχόμενων μετασχηματισμών, πάντοτε «εδώ» κάτι συμβαίνει .
Σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό οι μετασχηματισμοί πραγματοποιούνται εξαιτίας
του τουρισμού. Η ανάπτυξη του τουριστικού φαινομένου οδήγησε στην
μετακίνηση του πληθυσμού από την ενδοχώρα προς το παραλιακό μέτωπο.
Διερευνούνται οι τρόποι με τους οποίους πραγματοποιήθηκε αυτή η αλλαγή
του χώρου εγκατάστασης των ανθρώπων καθώς και τα νέα χωρικά μοντέλα που
δημιουργήθηκαν για να απαντηθεί το αν τελικά η αστικοποίηση στη Μεσόγειο
έχει όντως έναν γραμμικό χαρακτήρα.
Η έρευνα-ταξίδι στην πόλη της Μεσογείου οργανώνεται σε τέσσερις
θεματικές ενότητες. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια περιγραφή και
προσπάθεια ανάγνωσης του ίδιου του τοπίου της Μεσογείου σήμερα μέσα από
φυσικά χαρακτηριστικά, κοινωνικά γεγονότα και χωρικές συνθήκες. Φύση,
μετανάστευση, τουρισμός αποτελούν τις κύριες προβληματικές. Η ίδια
λογική θα εφαρμοστεί και στο τελευταίο κεφάλαιο με ειδική αναφορά στις
μεταβολές του τοπίου Ελλάδα, ως παράδειγμα χώρας που ανοικοδομήθηκε
εξαιτίας του τουρισμού. Το δεύτερο και το τρίτο κεφάλαιο αφορούν το
ταξίδι. Αρχικά γίνεται μια αναδρομή στην εξέλιξη του ταξιδιώτη για να
μπορέσει κανείς να κατανοήσει το σημερινό πρότυπο του τουρίστα που
ταξιδεύει στη Μεσόγειο, και στη συνέχεια τους λόγους που τον ωθούν να
την επισκεπτεί καθώς και τις επιδράσεις που έχει η προσωρινή μετακίνησή
του αυτή στο χώρο.
Η Μεσόγειος προσπαθεί να κατασκευάσει μια πλαστή, αρεστή εικόνα του
τοπίου της ούτως ώστε να μπορέσει να γίνει εμπορεύσιμο αγαθό. Η εικόνα
κρύβεται πίσω από την ύπαρξη της μεσογειακότητας , του ιδιαίτερου ρυθμού
της Μεσογείου. Σήμερα, το τοπίο της είναι σε κρίση εξαιτίας της έντονης
ανοικοδόμησης, των περιβαλλοντικών προβλημάτων και των κοινωνικών και
δημογραφικών πιέσεων. Το ερώτημα είναι πώς μπορεί να υπάρξει μια πιο
βιώσιμη ανάπτυξη. Η επιστροφή από το ταξίδι φανερώνει πως είναι
σημαντικό πρώτα απ’ όλα να κατανοήσουμε την απλότητα του τοπίου και στη
συνέχεια να συνειδητοποιήσουμε ότι το τοπίο της δεν μπορεί να
καταναλώνεται από όλους. Απαιτείται η επανεφεύρεση του υποκειμένου το
οποίο θα μπορέσει να το εκτιμήσει.
