Ερευνητική Εργασία: Τοπίο, ύλη, βλέμμα – εννοιολογικές και
αισθητικές συσχετίσεις
Φοιτήτρια: Μαρίνα Σκουτέλα
Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Δήμητρα Χατζησάββα
Σχολή: Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνείου Κρήτης
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το τοπίο βρίσκεται σε μία διαρκή
κατάσταση ανταλλαγών μεταξύ υλικού και άυλου, γης και βλέμματος, σώματος και
νόησης, φυσικού και πολιτισμικού. Σε αυτήν την αμφιταλάντευση έγκειται ακριβώς
και το θεωρητικό του βάρος: από τη μια, με το εύρος των οικολογικών και
αισθητικών γνωρισμάτων που μπορούν να προσαρτηθούν σε αυτό και από την άλλη με
τα διαφορετικά πλαίσια αντίληψης εντός των οποίων αξιολογούνται αυτά τα
γνωρίσματα.
Στην έρευνα αυτή, η εξέλιξη της έννοιας του τοπίου, δηλαδή το πώς αυτή εντάσσεται στα εκάστοτε πολιτισμικά πλαίσια, τόσο ως αντικείμενο σχεδιασμού όσο και ως βλέμμα της κοινωνίας προς τη φύση, δεν παρουσιάζεται με έμφαση σε μια αμιγώς ιστορική προσέγγιση, αλλά παραλληλίζεται με τις θεωρητικές συσχετίσεις που την αναδεικνύουν σε έδαφος διασύνδεσης ετερογενών εννοιών. Σκοπός του παρόντος κειμένου καθίσταται η διερεύνηση και η συσχέτιση της έννοιας του τοπίου με το σύγχρονο θεωρητικό διάλογο που επιχειρεί την υπέρβαση των – επιμένοντων ιστορικά – διπολικών θεωρήσεων για την φύση και τον πολιτισμό.
Η ύλη και το βλέμμα «μεταποιούνται» θεωρητικά στις έννοιες της υλικότητας και της παθηματικής ικανότητας και επιλέγονται σαν κεντρικές μεθοδολογικές τοποθετήσεις καθώς θεωρείται ότι δύνανται να συλλάβουν και να παρουσιάσουν το τοπίο ως δυναμικό πεδίο ετερότητας. Στο πλαίσιο αυτό, η εργασία εστιάζει στις τοπιακές αναπαραστάσεις που εκφράζονται μέσω της φωτογραφίας και της χαρτογράφησης.