Ε121.20 | Γήινη Δόμηση: Αρχιτεκτονική του αύριο με υλικά του χθες


Ερευνητική: Γήινη Δόμηση: Αρχιτεκτονική του αύριο με υλικά του χθες
Φοιτήτριες: Φράγκου Χάρις, Χατζηιωάννου Ελένη
Επιβλέπουσα: Μαρία Αρακαδάκη
Σχολή: Α.Π.Θ., 2020



Μια τυχαία συνάντηση με τον Γιάννη, ο οποίος αποφάσισε να χτίσει μόνος του το σπίτι του στη Χαλκιδική με πλιθιά, χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν πιο οικολογικά μέσα, ήταν αρκετή για να μας κινήσει το ενδιαφέρον. Μελετώντας στο διαδίκτυο και συνομιλώντας μαζί του, αντιληφθήκαμε πόσο πολύς κόσμος μοιράζεται την ίδια κοσμοθεωρία με αυτόν, προσπαθώντας να ζήσει μια πιο «πράσινη» ζωή με μεγαλύτερο σεβασμό προς το περιβάλλον. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, επιλέγουν να χτίσουν με πρώτη ύλη το χώμα. Μέσω της εργασίας αυτής, μελετούμε το πώς αυτός ο αρχετυπικός τρόπος δόμησης μπορεί να αναχθεί σε σύγχρονη αρχιτεκτονική χωρίς να έχει τίποτα να ζηλέψει από τις σημερινές μεθόδους δόμησης.

Αρχικά, εξετάζεται η συνεχής αλληλεπίδραση ανάμεσα στη φύση, τον άνθρωπο και την αρχιτεκτονική και η μεταβολή της σχέσης αυτής με την πάροδο των χρόνων.  Ο άνθρωπος του παρελθόντος, στη προσπάθεια του να προστατευτεί από τη φύση, άρχισε να δημιουργεί αρχιτεκτονική με ό,τι υλικό μπορούσε να βρει διαθέσιμο στο φυσικό του περιβάλλον. Αναμενόμενα, λοιπόν, ο πηλός, το κύριο, δηλαδή, συστατικό του φυσικού εδάφους, αποτελεί ένα από τα πρωταρχικά δομικά υλικά στην ιστορία της ανθρωπότητας, παρόλο που οι τεχνικές εφαρμογής του διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Στην συγκεκριμένη εργασίας, αφού αναλυθούν τα βασικά χαρακτηριστικά του πηλού, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του ως οικοδομικό υλικό, παρουσιάζονται οι διάφορες τεχνικές και η εξέλιξή τους στη πορεία των χρόνων μέχρι σήμερα. Οι τεχνικές αυτές είναι το στοιβαγμένο χώμα (cob), οι ωμόπλινθοι (adobe bricks), το συμπιεσμένο χώμα (rammed earth), το ρευστό χώμα (poured earth) και οι γαιόσακοι (earthbags).  Βλέπουμε, όμως, και καθαρά νέες τεχνικές, χάρη στης νέες τεχνολογίες, που  χρησιμοποιούν τον πηλό ως βασικό οικοδομικό υλικό, όπως είναι το η τρισδιάστατη εκτύπωση (3D printing).

Ξεκινώντας την μελέτη για την παρούσα εργασία είχαμε στο μυαλό μας την ερώτηση «Πόσα θα μπορούσαμε να καταφέρουμε, άραγε, αν αφήναμε τα χέρια μας να λερωθούν με χώμα;».  Φτάνοντας στο τέλος, αντιλαμβάνεται κανείς, ότι το μοναδικό όριο είναι η ίδια η δημιουργικότητά και η φαντασία μας. Παρουσιάζεται, λοιπόν, με λίγα λόγια, ένας νέος κόσμος δυνατοτήτων, προς μια σύγχρονη αρχιτεκτονική, βασισμένη σ’ ένα τρομερά παραμελημένο υλικό.