Ε113.23 | Η εφήμερη αρχιτεκτονική ως πεδίο πειραματισμού και μετάδοσης γνώσεων: Η περίπτωση των Serpentine Gallery Pavilions

Ερευνητική: Η εφήμερη αρχιτεκτονική ως πεδίο πειραματισμού και μετάδοσης γνώσεων 
Η περίπτωση των Serpentine Gallery Pavilions
Φοιτήτρια: Μαργιάννα Παπανικολάου
Επιβλ.: Κορίνα Φιλοξενίδου
Σχολή: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2023



Στην σύγχρονη εποχή της κυριαρχίας του διαδικτύου και των μαζικών μέσων ενημέρωσης, η χωρική εμπειρία και αντίληψη υπονομεύεται από την άυλη πληροφορία και τον καταιγισμό εικόνων. Η ρευστότητα στην οποία ζούμε καθιστά την ανάγκη ανάπτυξης σωματικών, ενίοτε δε και πνευματικών σχέσεων με το φυσικό και το δομημένο περιβάλλον πιο αναγκαία από ποτέ.

Ο περιορισμένος χρόνος ύπαρξης μιας εφήμερης κατασκευής, δημιουργεί μια ιδιαίτερη συνθήκη που ενδεχομένως να σχετίζεται με την βίωση του χώρου. Ακριβώς επειδή μια εφήμερη κατασκευή, έχει ημερομηνία λήξης, προκαλεί αναπόφευκτα την αίσθηση πως αξίζει κανείς να επιστήσει την προσοχή του, να την επισκεφτεί και να συμμετέχει στην χωρική εμπειρία που η εφήμερη κατασκευή προκαλεί( ή και υπόσχεται).

Η εφήμερη αρχιτεκτονική, όταν δημιουργείται μέσα σε ένα πολιτιστικό πλαίσιο, αποτελεί μια ευκαιρία για να βιώσει κανείς χώρους αλλά και συναισθήματα που ενδεχομένως να παραμείνουν στη μνήμη περισσότερο καιρό, απ’ ότι η ίδια κατασκευή στον χώρο. Υποθέτοντας ότι η επίσκεψη σε ένα πολιτιστικό γεγονός πραγματοποιείται με διάθεση εξερεύνησης και συμμετοχής σε μια συλλογική εμπειρία ,η εφήμερη αρχιτεκτονική μπορεί να πάρει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα αφού η εκμάθηση και η αφομοίωση στοιχείων γίνεται πολύ πιο ευχάριστα και σχεδόν ασυναίσθητα, όταν απουσιάζουν η πίεση και το άγχος.

 Ξεκινώντας από μια σύντομη αναδρομή στα πρώτα pavilion που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο των Διεθνών Εκθέσεων, αλλά έχοντας και ως πεδίο αναφοράς τον θεσμό Serpentine Gallery Pavilion, έναν παγκοσμίου φήμης θεσμό που λειτουργεί από το 2000 στο Λονδίνο, θα εξεταστεί έως ποιο βαθμό η εφήμερη αρχιτεκτονική μπορεί να λειτουργήσει σαν πεδίο πειραματισμού συνεισφέροντας με νέα δεδομένα στην αρχιτεκτονική πρακτική αλλά και πώς κάτι εφήμερο, μπορεί να λάβει εκπαιδευτικό χαρακτήρα αποτελώντας πηγή γνώσης για το κοινό.

Μέσα από τις συμμετοχές των τελευταίων ετών στον θεσμό της Serpentine, εκείνες των αρχιτεκτόνων Francis Kéré,Frida Escobedo, Junya Ishigami και Sumayya Vally θα αναδειχθεί πώς και με ποιους τρόπους η εφήμερη αρχιτεκτονική προβάλει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του τόπου προέλευσής της.

Η ένταξη στοιχείων τοπικής αρχιτεκτονικής στις εφήμερες κατασκευές, που επιτυγχάνεται μέσω της μετάδοσης τωντοπικών αρχιτεκτονικών εκφράσεων επανέρχεται στο προσκήνιο ως μια κριτική ματιά, απέναντι σε ένα διεθνές στυλ που τείνει να επικρατήσει.

Λέξεις κλειδιά: pavilion, εφήμερη αρχιτεκτονική, πειραματισμός εκπαιδευτικός χαρακτήρας