Τίτλος: Η πλατεία ως τόπος διεξαγωγής της δημόσιας ζωής.
Υπότιτλος: Κοινωνιολογική προσέγγιση πλατειών στα Χανιά
Φοιτήτρια: Ελένη Ιωάννου
Φοιτήτρια: Ελένη Ιωάννου
Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Δέσποινα Διμέλλη
Σχολή: Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης (Χανιά)
Σχολή: Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης (Χανιά)
Χρονολογία: Ιούνιος 2017
Στόχος της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι η μελέτη του αστικού
παράγοντα πλατεία ως κύριο συστατικό του υπαίθριου δημόσιου χώρου και ως
φορέα της δημόσιας ζωής, μέσω θεωρητικού υπόβαθρου και επιτόπιας
έρευνας σε μελέτες περίπτωσης.
Στο πρώτο μέρος της παρούσας ερευνητικής εργασίας, επιχειρείται η
εννοιολογική προσέγγιση του δημόσιου χώρου σύμφωνα με το πρίσμα του
εκάστοτε επιστημονικού πεδίου. Τονίζεται ο ρόλος της δημόσιας σφαίρας
και της δημόσιας ζωής και η άμεση συσχέτισή τους με τον δημόσιο χώρο.
Αναλύονται οι δραστηριότητες της δημόσιας σφαίρας ως λειτουργίες της
δημόσιας ζωής και συνδέονται με τον δημόσιο χώρο ως το υλικό πλαίσιο στο
οποίο αυτές διεξάγονται και το περιβάλλον το οποίο τις υποστηρίζει.
Μελετάται ο αστικός παράγοντας πλατεία ως κύριο συστατικό του υπαίθριου
δημόσιου χώρου και ως φορέα της δημόσιας ζωής. Επιχειρείται η
αποσαφήνιση του όρου της πλατείας σύμφωνα με τους παράγοντες από τους
οποίους εξαρτάται και, επομένως, μεταβάλλεται. Αναφέρεται η ιστορική της
εξέλιξη, θεωρητικές προσεγγίσεις κατηγοριοποίησής της ανάλογα με μία ή
περισσότερες παραμέτρους, καθώς και τύποι πλατειών που διακρίνονται στον
ελλαδικό χώρο.
Στο δεύτερο μέρος της εργασίας, μελετάται ο ρόλος της πλατείας ως
δημόσιος χώρος και η διαπλοκή του με τα χαρακτηριστικά της δημόσιας ζωής
μέσω ποιοτικής έρευνας. Ως μελέτες περίπτωσης χρησιμοποιούνται η
πλατεία της Δημοτικής Αγοράς και η πλατεία 1866 στην πόλη των Χανίων. Η
επιτόπια έρευνα επιτυγχάνεται με μία σειρά ερωτηματολογίων μέσω των
οπίων εξετάζονται επιμέρους πρίσματα του δημόσιου χώρου της πλατείας. Τα
πρίσματα που εξετάζονται και αποτελούν το βασικό κορμό της δομής των
ερωτηματολογίων είναι η αλληλεπίδραση, η οικειοποίηση, οι
δραστηριότητες, η ασφάλεια, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός (ως μέσο
ενθάρρυνσης της παραμονής και της συνάθροισης των χρηστών στην πλατεία)
και η συλλογική μνήμη. Τα αποτελέσματα της έρευνας πεδίου οδηγούν σε
συμπεράσματα σχετικά τόσο με την απόδοση χαρακτηριστικών της δημόσιας
ζωής στο δημόσιο χώρο από της χρήστες όσο και με την επιρροή των χρηστών
από το αστικό περιβάλλον σχετικά με τη συμμετοχή τους στα δρώμενα που
διεξάγονται σε αυτόν.