Ερευνητική εργασία: Όψεις καθημερινών πρακτικών. Το
παράδειγμα της ελληνικής πολυκατοικίας και το μπαλκόνι
Φοιτήτρια: Κασσιανή Γιώτη
Eπιβλέπων
καθηγητής: Κωστής Πανηγύρης
Σύμβουλος: Ανθή Κοσμά
Σχολή: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Περίληψη
Η
ελληνική πολυκατοικία αποτελεί σημαίνον για την εικόνα του αστικού ιστού. Η
Αθήνα και οι υπόλοιπες πόλεις κατακλύζονται από αυτό το δομικό τύπο συλλογικής
κατοίκησης. Ωστόσο, καμία δεν είναι ίδια, παρά την ομοιότητα της κατασκευής, κι
αυτό οφείλεται στο τρόπο κατοίκησης του κάθε ένοικου. Πιο συγκεκριμένα, η
καθημερινότητα ποικίλει από τελετουργίες και πρακτικές, που έχουν αντίκτυπο στο
χώρο μέσω αντικειμένων, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν διαρκώς τις δομές. Τώρα
φανταστείτε αυτή την πολύπλοκη καθημερινότητα επί του κάθε ένοικου που κατοικεί
στην πολυκατοικία. Οι δομές παίρνουν έμψυχη μορφή μέσω αυτής της κοινωνικής
διάδρασης στο χώρο, με αποτέλεσμα να νοηματοδοτείται και το κτίριο από την
ανθρωπότητα.
Είναι
ο αστικός ιστός προσομοιωμένος στην κλίμακα της πολυκατοικίας. Πολυπλοκότητα,
παράλληλες ζωές, άπειρες κινήσεις, πορείες, αδιακρισία και επικοινωνία
συμπυκνωμένες στην μάζα αυτή, που φέρουν στο φως στοιχεία της σύγχρονης
κοινωνίας. Είναι ένα μέσο επικοινωνίας και κατανόησης για το πυκνοδομημένο
περιβάλλον, για τις αντιλήψεις που κυριαρχούν και για το μοντέλο του νέου
δυτικού ανθρώπου.
Οι
όψεις αποτελούν κύριο οδηγό για την προσέγγιση της πολυκατοικίας ως έμψυχη μάζα
που αναδεικνύει τα ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά στη δημόσια σφαίρα, ενισχύει
την σημασία του χώρου ως βιωμένο και αποπνέει νέες ερμηνείες για το αστικό
τοπίο. Πρόκειται για την ανώνυμη αρχιτεκτονική των πρακτικών που μεταδίδει
εικόνες του σπιτιού, μέσω των αφηγήσεων, οι οποίες φιλτράρονται στο
υποσυνείδητο μας και αναγνωρίζουν τη νέα πολιτισμική κοινωνία. Μεσολαβητής
αυτής της αλληλεπίδρασης αποτελεί το μπαλκόνι, το οποίο διαχειρίζεται τα
«παράσιτα» της καθημερινότητας και εκβάλλει στο δημόσιο τις ποιότητες της κατοίκησης.
Κάνουμε
λόγο για μία σχέση βιωματικής εμπειρίας και δομών που ενυπάρχει και γίνεται
αντιληπτή στο κοινό, μέσω των όψεων. Η ανθρώπινη συμπεριφορά -το εκλεκτικιστικό
στοιχείο της εθνογραφίας στην κατασκευή.